Zondagmorgen, koffie tuin en laptop. En stoeien met Wordpress om uiteindelijk deze site tot een…
De Amerikaanse psycholoog Mihály Csíkszentmihályi (zeg: tsjiek-sent-mie hai) deed onderzoek naar het fenomeen flow. Hij definieerde dit uiteindelijk als ‘het bevredigende, opbeurende gevoel van creatief presteren en intenser functioneren’. En stelde ook vast dat we daarvan een deprimerend tekort hebben in ons dagelijkse leven. Dit in tegenstelling tot hetgeen hij tegenkwam in de wereld van gaming. In mijn eerste blog in deze serie beschreef ik dit fenomeen; al zet ik er direct een praktische korrel zout bij. Als ik tegen Steven en Rein (de vrienden van mijn dochters) op FIFA 2012 een balletje trap, kan ik nu niet direct zeggen dat ik altijd intens gelukkig ben als ik weer eens met boter en suiker wordt ingemaakt, maar als het wel eens goed gaat….. Toch, als we aan het stoeien zijn met de controllers verlies ik verder alles uit het oog en bij een mooie combinatie en doelpunt voelt het wel lekker ja. Dat deed het trouwens ook toen ik nog actief kon sporten.
Iedere klas een dartspel
Ook ‘Tjiek-sent-mie-hai’ toonde aan dat flow zich voordoet in een combinatie van zelf gekozen doelen, op de persoon afgestemde hindernissen en een voortdurende terugkoppeling (dat zijn de kerndoelen van een spel, zie ook deel 1 in deze reeks). Hij vroeg zich tegelijkertijd af hoe het toch komt dat we in kantoren, scholen en andere alledaagse omgevingen deze flow toch zo node moeten missen en dat we de kennis vanuit gaming niet vaker in het dagelijks leven inzetten om ons werk te verlevendigen.
Een voorbeeld uit mijn dagelijkse praktijk: Wij hebben afgelopen zomer het dartspel ontdekt. Cadeautje van de kids aan mijn vrouw. Leuk pijltjes gooien die alle kanten op vliegen. Maar die puntentelling met die ‘doubles’ en ‘triples’ en ook het uitgooien met een dubbel, vraagt best wel om een portie hoofdrekenen. Ik geef toe, bij mij is die vaardigheid weggezakt. Primaire reactie: een app zoeken voor de puntentelling. Maar al gauw wordt het leuker, ook als onderlinge (onbenoemde) competitie, de scores sneller uit het hoofd uit te rekenen dan je tegenstander of het invoeren in de app. Dus tip voor leerkrachten: hang een dartboard in de klas en rekenen wordt weer leuk.
Verslaving
Er zit ook een andere kant aan de gaming medaille; die van verslaving. Onderzoekers toonden aan dat tijdens gaming een uitzonderlijke activering van de verslavingscentra optrad op het moment van triomf. Gamebouwers zijn zich terdege bewust van de mogelijkheid tot verslaving en van het fenomeen ‘gamer regret’. Echter wordt er door de industrie en online games ook meer geld verdiend als er een hoger aantal uren wordt gespeeld. Een ongelooflijk pittig dilemma. Als je een hele vrije dag een spelletje hebt gespeeld, voelt dat na afloop, ondanks de behaalde doelen, toch ook wel weer als verloren tijd. Sommige gamebouwers bouwen een afmattingssysteem in waardoor na een tijd spelen nauwelijks nog resultaat kan worden geboekt of dat door het uitdelen van rustbonuspunten ook het uitloggen wordt beloond. Volstrekt onvoldoende om verslaving tegen te gaan. Echter leren de games in toenemende mate hoe we ons eigen geluk kunnen creëren en de power om te kiezen, wanneer en waar we dat willen toepassen. Dus ook in de werkelijke wereld. En dat biedt hoop voor de game-industrie en voor ons als samenleving. Overigens komt in werksfeer verslaving ook voor; de workaholics. Volgens Wikipedia hangt dit fenomeen vaak samen met perfectionisme en neuroticisme, wordt vaak omschreven als dat het een dwangmatig-compulsief karakter heeft en kan het samen gaan met een verstoord gezinsleven en uiteindelijk leiden tot een burn-out. Even los van het verstoorde sociale leven, zijn die mechanismen anders dan die in gaming.
Opgedrongen geluk
The American Dream is de Amerikanen – en door de globalisering steeds meer volkeren – door de strot geduwd. Geld, materiële zaken en status vormen de extrinsieke beloningen waarop dit systeem is gestoeld. Hoe meer we (kunnen) consumeren, hoe beter we het schijnen te doen. Echter wordt het ook steeds moeilijker om gelukkig te blijven. ‘Positief-psychologen’ noemen dit verschijnsel ‘hedonistische adaptatie’. Misschien heb je dat ook wel eens dat je na een vakantie droomt van een ander bestaan. Gewoon mensen gelukkig maken in een bed & breakfast ergens in een mooie natuurlijke omgeving.
Intrinsieke beloning
Tegenover al dat opgedrongen ‘klatergoud’ staat de intrinsieke beloning. Het geluk dat hieraan wordt ontleend is ongelooflijk veerkrachtig, een onuitputtelijke bron en er treedt het tegenovergestelde van de hedonistische adaptatie op > hedonistische veerkracht.
Er zijn volgens de schrijfster van het boek vier hoofdcategorieën voor intrinsieke beloning te benoemen:
- bevredigend werk
- succesvol zijn
- sociale verbondenheid
- betekenis (de kans om deel uit te maken van een groter geheel)
En in de goede games zijn al die elementen terug te vinden. Deze kennis zou mijns inziens meer moeten worden gebruikt om te zorgen voor bevredigender werk en ook voor het massaal samenwerken aan een betere leefwereld. Wij mensen zijn ongelooflijk sociale dieren. Het maatschappelijk systeem dat we hebben gebouwd biedt, zo blijkt nu, te weinig ruimte om het beste uit onszelf en uit de sociale context te halen. Binnen social media vinden we de vier kernwaarden al terug.
Belonen in verkeer
We gaan in Limburg pilots starten om belonen in het verkeer te onderzoeken. Kunnen we de bewoners in een wijk zover krijgen dat ze collectief gaan sparen voor bijvoorbeeld een nieuw speeltoestel, gewoon als ze zich aan de snelheid houden? Gaan weggebruikers zich aanpassen aan het gewenste gedrag als we ze gaan belonen? Elementen van gaming zoals juiste feedback, een vrijwillige hindernis en een groter collectief doel (zingeving) komen allemaal aan de orde in deze proef. Wellicht dat we dit ook gaan verpakken in een game. Het is zo ontzettend boeiend om serious gaming in combinatie met social media voor ons in positieve zin te laten werken. Ik houd jullie op de hoogte in deze reeks. Let the games begin! Wordt vervolgd.